Każdy gatunek ptaka ma inne potrzeby lęgowe, dlatego też istnieją różne rodzaje budek przystosowanych ptasich potrzeb. Istnieją budki z wejściem w kształcie dziury, przeznaczone dla gatunków gniazdujących w jamach oraz budki otwarte dla tych, które szukają schronienia bez dziupli.
Podstawowe typy budek legowych:
Wejście w postaci małego otworu
Używana przez: bogatki, modraszki, wróble, szpaki, dzięcioły duże, kowaliki, krętogłowy, pleszki zwyczajne, strzyżyk.

Wejście otwarte
Używana przez: rudziki, pliszki siwe, strzyżyki, kosy zwyczajny.


Niektóre gatunki ptaków, które możesz dostrzec w Twoim grodzie niechętnie gniazdują w budkach lęgowych, a należą do nich: zięba zwyczajna, dzwoniec, sierpówka, kapturka, szczygła, sójka, sroka.
Potrzebne materiały
● kawałki drewna (sklejka o wymiarach wskazanych poniżej, grubość sklejki ok. 2 cm)
● papier ścierny
● młotek i gwoździe (z szeroką główką)
● śrubokręt i śruby
● 2 kołki ścienne do mocowania gniazda na drzewie
● 2 zawiasy ze stali nierdzewnej
Poniżej przedstawiamy uniwersalny plan montażu budki z okrągłym wejściem, którego średnica pozwala zwabić wiele gatunków ptaków.
Prawa strona
20×15 cm
Lewa strona
25×15 cm
Przód
20×15 cm
Dół
11×15 cm
Tył
46×15 cm
Dach
23×17 cm

Postępowanie
- Wykonaj otwór o średnicy 3 cm w przedniej części budki. Pamiętaj, że otwór musi znajdować się na wysokości około 18 cm od dolnej krawędzi kawałka sklejki.
- Przetrzyj wszystkie kawałki sklejki papierem ściernym, aby usunąć drzazgi, które mogłyby Cię zranić.
- Połącz elementy zgodnie z przedstawionym schematem.
- Nie mocuj dachu za pomocą gwoździ, tylko pomiędzy dachem a tyłem budki za pomocą wkrętów umieść zawias (patrz: schemat). To umożliwi podnoszenie dachu i sprawdzanie budki lęgowej (patrz poniżej "przydatne informacje").
- Wykonaj kilka otworów w dnie, aby umożliwić wyciek wody, która mogłaby dostać się do budki w przypadku ulewnego deszczu.
- Zamocuj patyk tuż pod wejściem, aby służył jako żerdź.
- Bby chronić budkę lęgową przed warunkami atmosferycznymi i zwiększyć jej trwałość, pomaluj ją brązową bejcą na bazie wody.
- Przymocuj haki na środku budki (jeden na górze, drugi na dole) i przymocuj ją do drzewa.
Przydatne informacje:
- Zawieszaj domki lęgowe od połowy zimy do wczesnej wiosny, przed rozpoczęciem sezonu lęgowego, w miejscach chronionych przed silnymi wiatrami i deszczem.
- Monitoruj budkę lęgową z bezpiecznej odległości, która nie utrudnia dostępu do budki dorosłym ptakom. Ptaki mogą się bać, jeżeli zobaczą kogoś w pobliżu i przez to nie wejdą do środka.
- Usuń budki lęgowe, które nie są już używane.
- Czyść je we wrześniu-październiku, aby były przygotowane do następnej wiosny, i nowego sezonu lęgowego.